داروساز ایرانی

وقتی صحبت از تحول و پیشرفت در عرضه داروخانه ها پیش میاد یک جایگاه بیش از همه خودش رو نشون میده. جایی که میتونه با تغییر قوانین، صدور بخشنامه های جدید و با استفاده از اهرمهای قانونی کارهای موثری رو به پیش ببره و بصورت یک نهاد راهبردی در این زمینه راه گشا باشه؛ انتظارات و نگاهها به سمت معاونت های محترم غذا و دارو خواهد بود.

در این سالها پیشرفتهای زیادی صورت گرفته. خصوصا بحث مکانیزاسیون داروخانه ها و باز کردن پای کامپیوتر و اینترنت به داروخانه ها یکی از مصادیق تاثیر بنیادی تصمیمات گرفته شده بر روند کار علمی داروخانه هاست.

با اینحال اگر همین روند رو به رشد رو انتظار داشته باشیم قاعدتا نیاز به تحولات بیشتری هم احساس میشه.

من سه موضوع کلی رو که فکر میکنم بدست گرفتن پیشگامیش توسط معاونت های غذا و دارو میتونه باز هم باعث تغییرات اساسی در روند کار داروخانه ها بشه رو بطور خلاصه وار میگم

- ایجاد سایت خرید اینترنتی داروخانه ها از شرکتهای پخش :

همونطور که میدونیم بعضی از شرکتها شروع به تاسیس سایتهایی برای دریافت سفارشات دارویی بصورت اینترنتی کردن. مزیتهایی مثل سرعت دریافت سفارش، اطلاع آنلاین از موجودی، عدم وجود واسطه ویزیتور ها، و ثبت سوایق خرید از مزیتهای این روش هست. اما در این زمینه استاندارهای خاصی وجود نداره و هر شرکت بنا به مقتضیات خودش سایتی رو طراحی کرده. اشکال مهمی هم که در حال حاضر به برخی شرکتهای پخش وارد میشه عدم شفافیت در ارائه سهمیه های دارویی، رفاقت خاص ویزیتور با داروخانه ها و بطور خلاصه عدم دعایت عدالت توزیع هست که نگرانی ها و اعتراضات به جایی رو سبب شده. با اینکه معاونت ها بصورت موردی انتقالات رو رصد میکنن. اما وجود سامانه ای که تمام انتقالات از طریق اون انجام بشه و نظارت بلادرنگ وجود داشته باشه حتما بسیار کارامد تر خواهد بود.

در این زمینه جزئیات زیادی رو باید در نظر گرفت. مثلا اینکه شرکتها اگر بخوان شرایط خاص عرضه (مثل مهلت و آفر) را بصورت خصوصی با مشتری داروخانه در میان بگذارند. سقف تعداد خرید، شرایط مرجوع کردن و تغییرات فاکتور و .. نیاز به تدوین قانون و ضابطه داره. اما تصور کنید چقدر برای داروخانه سهل تر خواهد بود که به سایتی وارد بشه و از تمام شرکتهای پخش موجود امکان سفارش دادن داشته باشه. سهمیه هاش رو بتونه شفاف و عادلانه دریافت کنه. اگه داروخانه ای مصرف خاص بالاتری داشته باشه تبصره هایی در نظر گرفته بشه و ...

مورد دوم : تهیه منابع علمی و به روز درج دستورات نسخه و آموزش بیمار

نرم افزارهای داروخانه فعلی، بیشترین همت خودشون رو روی بخش تهیه دیسکتهای بیمه ای و نهاتا انبارگردانی و فروش دقیق صرف کردند. در حالیکه از اهداف مهم ورود کامپیوتر به داروخانه ارتقا آموزش علمی (بازآموزی در حین همکاران داروساز) و بهبود وضعیت آموزش به بیماران هست که تاکنون متاسفانه در این بخش فعالیتهایی هم اگر شده بصورت محدود و در بخش خصوصی بوده.

تهیه داده ها البته ه راحتی میسر نیست. حجم عظیمی از داده های علمی موثق نیاز هست که مدام بایستی به روز و تصحیح بش. تهیه داده ها و نظارت بر اون رو واقعا فکر میکنم به بهترین وجه داروسازان بالینی شایستگی تولیت اش رو داشته باشن. و معاونت های غذا و دارو باز هم نقش قانون نویسی و تدوین بخشنامه های لازم الاجرا که نرم افزارهای موجود بتونن از این داده های علمی در نرم افزارهای داروخانه بهره مند بشن رو بعهده خواهند گرفت.

در این زمینه هم خیلی نکات هست که میشه در موردشون بحث کرد

نکته بعدی : رهایی بیماران و داروخانه ها از معضل مزمن "قیمت مصرف کننده" چاپ شده روی بسته بندی داروها

دارو، برخلاف اقلام دیگه، قیمت یکسانی در تمام داروخانه ها باید داشته باشه و با توجه به تغییرات قیمت جدید و عدم الزام شرکتها به درج قمیت مصرف کننده شاهد موج شدید بی اعتمادی و دلخوری های بی دلیل در داروخانه بعلت تفاوت زیاد قیمت های چاپ شده با قیمتهای واقعی هستیم.
کسی نمیتونه منکر این بشه که همه مردم در این باره سوال نمیپرسن و همه هم قانع نمیشن. این بی اعتمادی در بطن جامعه خواه نا خواه اثر منفی بر وجهه داروسازان خواهد گذاشت و ما قربانی بی دلیل گناه ناکرده خواهیم شد.

برای رفع این مشکل راه حلی که میشه ارائه کرد این هست که بجای درج قیمت مصرف کننده روی کالاها. آدرس سایت یا شماره پیامکی درج بشه که بیماران بتونن با ارسال کد IRC دارو بلافاصله قیمت واقعی دارو رو مشاهده کنند. و در سایت هم البته میشه انواع روشهای جستجوی دارو و تعاریف حق فنی و اختلاف قیمت و حتی قیمت های مورد قبول بیمه در اون تاریخ رو هم درج کرد. الان همه یا خودشون یا یکی از بستگانشون دسترسی به اینترنت دارند و از این حق مسلم بیمار که اطلاع داشتن از قیمت صحیح داروی خریداری شده اش هست میتونن استفاده کنن.

سعی میکنم در باره هر کدوم از این موارد بصورت مفصل تری بحث کنم و خوشحال میشم از نظرات همکاران محترم داروساز چه در داروخانه و چه در شرکتهای محترم پخش و در معاونتهای غذا و داره استفاده کنیم.

* متاسفانه فرمت وبلاگ حالت محاوره نداره و البته ف*** بوک هم که .. :)

دشواریهای تهیه مواد اولیه و همچنین تغییرات شدید ارز مرجع باعث شده مشکلاتی در تامین اقلام دارویی مصرفی بیماران بوجود آید. نقش  پزشکان و داروسازان در تعدیل و کاهش تبعات ناشی از این مساله بر سلامت بیماران غیر قابل انکار است. در مواردی که این قبیل داروها جایگزین علمی مناسب دارند با سوئیچ کردن و در مواردی که اشکال دارویی خاصی در دسترس نیست با بهره گیری از اقلام موجود تلاش خواهیم کرد با حداقل لطمه به سلامت بیمار از این برهه عبور نماییم.

در همین راستا سعی شده با در نظر گرفتن مسائل علمی جایگزین های مناسب برای موارد کمبود دارویی معرفی شوند. بدیهی است گزینه های جایگزین، در برخی موارد مثل زمان پایداری فراورده، هزینه تولید، کامپلیانس و همراهی بیمار با رژیم درمانی جدید با چالش هایی مواجه است که میتوان با در نظر گرفتن فوریت مساله و قائل بودن به تلاش به رسیدن به حداکثر مطلوب در درمان و مقتضیات موجود، از برخی از این موارد با اغماض عبور نمود.

عناوینی که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته اند شامل :

تهیه شربت دومپریدون از قرص دومپریدون

تهیه شربت فلوکستین از کپسول فلوکستین

استفاده از شربت والپروات سدیم بجای قرص والپروات سدیم

تهیه شربت مترونیدازول از قرص و یا ویال مترونیدازول

تهیه فرم خوراکی ویتامین د3 از آمپولهای 300 هزار واحدی

جایگزینی سوسپانسیون کوآموکسی کلاو 457 با سوسپانسیون آموکسی سیلین 250 و سوسپانسیون کوآموکسی کلاو 312

تهیه محلول ترتینوئین از پودر ترتینوئین

تهیه پماد رکتال 2 درصد دیلتیازم بجای پماد رکتال 0.2 درصد نیتروگلیسرین در درمان آنال فیشر

تهیه شربت امپرازول از کپسولهای انتریک کوت امپرازول و ویال بیکربنات سدیم 

فایل مربوطه را از این آدرس دریافت نمائید :

http://pharmacists.persiangig.com/document/Pharmacists_Role_in_Drug_Shortage_Management.pdf